De geldboete is een begrip, welke is ontleend aan het strafrecht. Zoals gebezigd in art. 9 van het Wetboek van Strafrecht. De aftrekbeperking ziet overigens niet op andere straffen zoals verbeurdverklaring en dergelijke.

Buiten aanmerking blijven dus: verbeurdverklaringen, onttrekkingen aan het verkeer, ontnemingen van wederrechtelijk verkregen voordelen e.d.

Dat betekent dat geldboetes, welke worden opgelegd door de Nederlandse strafrechter niet in aftrek komen van uw fiscale winst.

Echter de geldboetes die door een buitenlandse strafrechter worden opgelegd, zijn wel aftrekbaar van de fiscale winst. Maar het lijkt erop dat dit binnenkort niet meer aan de orde is. Omdat er nu een wetsvoorstel ligt dat geldboetes die door een buitenlandse strafrechter worden opgelegd, volledig van aftrek zal uitsluiten. Dit wetsvoorstel zal onderdeel uitmaken van het pakket Belastingplan 2015 en zal op Prinsjesdag naar de Kamer worden verzonden.

Hieruit blijkt dat het kabinet het onderscheid in behandeling tussen binnenlandse en buitenlandse boetes niet langer wenselijk vindt. Nederlandse ondernemingen moeten zich in elk land aan de regels houden en derhalve mag er geen verschil meer bestaan in de fiscale behandeling tussen belastingplichtigen die in Nederland worden beboet en belastingplichtigen die in het buitenland voor een soortgelijk vergrijp worden beboet.

Zijn er dan helemaal geen uitzonderingsgevallen meer? Die zijn er zeker nog. Te denken valt aan situaties waar sprake is van een onbehoorlijke rechtspleging. Indien een dergelijke situatie aan de orde is, zal in het nieuwe wetsvoorstel een beroep kunnen worden gedaan op de hardheidsclausule. Hierdoor kan dan de opgelegde boete door de buitenlandse strafrechter alsnog in aftrek worden gebracht op de fiscale winst.

Als de ondernemer een schadevergoeding aan de overheid moet betalen – bij een schikking, bijvoorbeeld bij de Plukze-wetgeving – dan is die wél aftrekbaar. De schadevergoeding is er op gericht om het wederrechtelijk verkregen voordeel te ontnemen: immers het eerder belaste voordeel wordt teniet gedaan.
Samenvattend de ondernemer die een zakelijke boete opgelegd krijgt, kan die niet als bedrijfskosten opvoeren. De wetgever heeft boetes nadrukkelijk uitgesloten van aftrek. Een boete heeft namelijk een bestraffend karakter, en daar past geen fiscale tegemoetkoming bij.
Heeft de boete een voordeel ontnemend karakter, dan is een aftrek op de winst wél op zijn plaats. De ondernemer heeft immers een wederrechtelijk voordeel behaald en dat voordeel valt in zijn belastbare winst. Het doel van de boete in deze zin is dan uitsluitend om het onrechtmatig behaalde voordeel weer te ontnemen en kent derhalve geen bestraffend karakter.